Harem Nedir?
Haremin sözlükteki anlamı mukaddes ve muhterem yer demektir. Bir takım tarih kitaplarında, Osmanlı devleti idamesinde hizmet görevi yapacak olan kadınların haremde yetiştirildiklerinden bahsedilmiş ve haremin kadın Eğitim hanesi olduğundan söz edilmiştir. Ancak haremin bu özelliği hep geri planda bırakılmış, tarihteki birtakım padişahlar tarafından da bu duruma hiç değinilmemiştir.
Padişahların bile bu durumu göz ardı etmeleri haremde kalan kadınların tamamına cariye muamelesi yapılmasına sebep olmuştur. Cariye olarak saraylara dahil edilen kadınlar harem içerisinde aldıkları eğitim ile ustalığa kadar terfi etmektedir. Harem hakkında birçok farklı anlatım ve kitaplar bulunmasına karşın bu konuların bir kısmının gerçekle alakasız olduğu da görülmektedir.
Osmanlı harem teşkilatı hakkında dış basından özellikle Amerikalı bilim adamlarınca araştırmalar yapılmıştır. Ancak bu araştırmalar, padişahın özel hayatı ve basit ilişkiler konu alınarak detaylandırılmaktadır. Yabancı ülkelerde harem konusunun farklı şekilde okuyuculara anlatılmasındaki asıl amacın, Osmanlı geçmişinin karalanmaya çalışılması olduğu düşünülmekte ve çarpık anlatımlar göz önünde bulundurulduğunda bu görüşün doğruluğu ön plana çıkmaktadır.
Bu görüşe karşı çıkan Osmanlı tarih bilimcileri ise haremi; Osmanlı saraylarında kadınların saray işlerini öğrenebilmeleri, saraydaki nizam ve intizama uyum sağlamaları konusunda eğitim verilen ve erkeklere namahrem olarak kabul edilen mekan olarak tanımlamaktadır.
Harem içinde cariyeler yer alır ve cariyelerin eğitimlerinden sorumlu olan kahya kadınlar bulunur. Kahya kadınlarda mühür veya onay yetkisi bulunmaz, haremdeki mühür yetkisi ise mührü hümayunda bulunurdu. Padişahın tüm eşleri mührü hümayuna uyum gösterirlerdi.
Haremi Kim Yönetirdi?
Haremi asıl idame ettiren ise, padişahların en kıdem sahibi eşleri veya padişah anneleri olmaktaydı. Haremde yaşanan mali veya fiziksel sorunlar hayatta olan padişah anneleri veya padişahın eşleri tarafından yapılırdı. Mührü hümayun, harem içinde bir aksaklık veya adaletsizlik gördüğünde bu kuralı uygulayan kişi padişahın annesi veya kadınlarından biri olsa dahi bu olaya müdahale etme yetkisindeydi.
Yararlanılan kaynaklar:
Osmanlı Gerçekleri II. - Osmanlı Tarihi
Comments
0 comment