İkinci Kromozom Nedir?

iqhaber

Yönetici

5 yıl önce oluşturuldu. — 2 yıl önce güncellendi

6,632
okunma

Kromozom Nedir? Kromozomların Görevleri nelerdir? Kromozomlar Kalıtsal Mıdır? Hepsi ve daha fazlası yazımızda okumaya başla.

Kromozom Nedir?

İnsanın varoluş hikayesi yüzyıllardır araştırma ve tartışma konusu olmuştur. Bazı bilimsel araştırmalar dini inanışlar nedeni ile yarım kalmış, bazıları da ölüm cezası ile sonuçlanmıştır. Kromozomlar tüm canlıların (insan, bitki ve hayvan) hücrelerindeki çekirdeklerde bulunan ipliksi türde bir yapıdır. Kromozomlar proteinlerden ve DNA'lardan (tekli deoksiribonükleik asit) oluşmaktadır, bu DNA'lar her canlıda değişik özelliklerde bulunmaktadır. Ebeveynlerden bebeklere geçen bu DNA'lar onları benzersiz kılmaktadır. Günümüzde yapılan babalık testleri bu DNA'ların uyumu ile ispatlanmaktadır. Her canlıda bulunmasına rağmen özellik ve sayı olarak kromozomlar farklılıklar göstermektedir. İnsanlarda 23 çift iken sineklerde 4, köpeklerde ise 39 adet bulunmaktadır.

Kromozomların Görevleri nelerdir?

Kromozomlar insanın hemen hemen her şeylerini planlamak ile görevlidir. Öncelikle erkek ve kadın olarak cinsiyeti belirleyen kromozom çiftinin yanı sıra göz rengi ve boyu gibi fiziksel özelliklerin yanında kişilik özelliklerinin de belirlenmesine neden olmaktadır. Ayrıca kişilerin birçok hastalığa yakalanması veya yakalanmaması da kromozomlardaki özelliklerden de kaynaklanmaktadır.

Kromozomlar Kalıtsal Mıdır?

Kromozomlar ebeveynlerden kalıtsal olarak sonraki nesillere geçmektedir. Erkek ve kadınlarda bulunan ve cinsiyeti belirleyen bir çift kromozom ise farklı olmaktadır. Kadınların hücrelerinde iki adet X kromozomu varken, erkeklerde ise bu hücrelerde bir adet X ve bir adet Y kromozomu bulunmaktadır. Yeni nesillerin cinsiyet belirlemeleri ve bu kromozomların kimden alındığına göre değişmektedir. Ayrıca, birçok genetik hastalığın sebepleri ile fiziksel ve duygusal özellikler de bu kromozomlar ile aktarılmaktadır.

Evrim Teorisi Nedir?

Evrim teorisi olarak adlandırılan bu varoluş hikayesinin en önemli savunucusu ise Charles Darwin olmuştur. Darwin insanların maymunlarla aynı soydan geldiğini savunmuş ve araştırmalarını bu kapsamda geliştirmiştir. Birçok bilim adamı bu tezi benimseyip desteklerken, birçoğu da değişik sebeplerden dolayı karşı çıkmış ve tezi çürüttüklerini iddia etmişlerdir. Genetik açıdan yapılan araştırmalar sonucunda, özellikle şempanzeler ile goril ve orangutan türleri ile çok sayıda benzerlik tespit edilirken, kromozom sayısının farklı olmasının tartışmaları bitirdiği kabul edilmiştir. Bilim adamları bu kadar benzerliğe rağmen esas belirleyici özellik olan kromozom sayısı üzerinde çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Dinlerin bilime verdiği önemin tam aksi olarak ise birçok din adamı bu araştırmalara karşı çıkarak engellemeye ve durdurmaya çalışmış, bunun dinsizlik olduğunu ve Tanrıyı inkâr etmek demek olduğunu savunarak, çok büyük kitle hareketlerine sebep olmuşlardır.

Darwin'in evrim teorisini anlamak için temel prensiplerini anlamak gerekmektedir. Darwin evrim teorisinde ortak soy hatlarından bahsetmekte ve zamanla bu hatlarda değişim (evrim) olabileceğini savunmaktadır. Evrim ağacı olarak da adlandırılan bu soy ata teorisi bilim adamlarının nerede ise tamamı tarafından da kabul edilmektedir. Bu teoriye göre kardeşlerin soy ataları anne ve babaları olmakta, insanlar ile şempanzelerin soy atalarının ise yaklaşık 6 milyon yıl önce yaşadığı kabul edilmektedir. Aynı teoride verilen örnekte papatya ile insanın soy atasının ise 2,5 milyar yıl önce yaşadığı belirtilmektedir.

Darwin bu evrimlerin kademeli ve çok yavaş olarak gerçekleştiğini ve bu sürecin devam ettiğini söylemiştir. Özellikle popülasyonlar incelendiğinde boy farklılıkları, boyun kalınlıkları ve karakter farklılıkları bu tezi desteklemektedir. Dini kitaplarda boyları 5 m olan insanların bulunduğunun anlatılması, atalarımızın daha iri yapılı ve dayanıklı olması da bu teorinin doğruluğuna kanıt olmaktadır.

Maymundan Mı Türedik?

Darwin insanların maymunlardan türediğini hiç bir zaman iddia etmemiştir. Darwin'in evrim teorisinde insanlar ile maymunların aynı soydan (atadan) geldiği savunulmaktadır. Özellikle genlerin dizilimine bakıldığında insanlar ile şempanzelerde bu dizilimin % 99 oranında aynı olduğu görülmektedir. Ayrıca insan ve şempanzelerde bulunan 13 çift kromozomun ise tıpa tıp aynı olduğu ispatlanmıştır. Burada en büyük problem ise maymunlarda 24 çift, insanlarda ise 23 çift kromozomun bulunmasından kaynaklanmaktadır.

İkinci Kromozom Nedir?

Evrim teorisindeki şempanzeler ile insanların aynı ata soyundan geldiği teorisini çürüttüğü iddia edilen kromozom sayılarından dolayı, insan kromozomları incelenmeye başlanmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda insanda bulunan iki kromozom çiftinin içinde birleşmiş olarak iki kromozom bulundu. Yani çiftleri oluşturan kromozomların birer tanesi aslında iki kromozomun birleşmiş hali idi. İnsanların ikinci kromozomunun, şempanzelerin 2A ve 2B kromozomları ile tıpa tıp aynı olduğu ortaya çıkarıldı. Bu kromozomların ayrılması sonucunda ise iki adet şempanze kromozomu ortaya çıktı. Böylece insanlar ile şempanzelerin kromozom sayıları da eşitlenmiş oldu.

İkinci Kromozomun Yapısı Nasıldır?

Normal olarak kromozomların uç kısımlarında telomerler, orta kısımlarında ise sentromer olarak adlandırılan gen grupları bulunmaktadır. Dizgi olarak tanımlanan bu dizilişler tüm kromozomlarda aynıdır ve bozulmaz. İnsanların ikinci kromozomları incelendiğinde ise uçlarda bulunan telomerlerin bitişik olarak orta kısımda olduğu ve sentromerlerin ise merkezde değil iki ayrı bölümde uç kısımlara daha yakın olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca kromozomun boyunun da normalden iki kat daha uzun olduğu anlaşılmıştır. Bu bulgular ışığında gorillerin 2A ve 2B kromozomları incelenmiş, bu kromozomlardaki genlerin yapısı ile işlevlerinin insandaki ikinci kromozomundaki genlerle birebir aynı olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırmaların sonucunda ise evrim teorisi kapsamında, hatalı yerlerde bulunan sentromer ve telomerlerin köreldiği ve işlevsel hale gelerek, tek bir kromozoma dönüştüğü kabul edilmiştir. Böylece insan ve şempanzedeki kromozom sayısının aynı olduğu, insandaki kromozomların tek farkının ise iki kromozomun birleşik halde bulunduğu ve aynı özelliklere sahip olduğudur.

Sonuç

Bu araştırmaların sonucu Darwin'in evrim teorisini desteklemektedir. Özellikle insanlardaki Tanrı kromozomu olarak da bilinen ikinci kromozomun birleşik kromozom olduğunun ortaya çıkarılması, evrim teorisi karşındaki tezleri de çürütmektedir. Konu dini açıdan ele alındığında ise genel anlamda hiç bir problem gözükmemektedir. İnsanların maymunlardan türediği kabul edilmemekte, aynı ata soydan geldikleri ve evrim neticesinde ise benzerliklerin çoğunun ortadan kalktığı iddia edilmektedir. Aynı teoride sadece insan ve maymun soy atası değil diğer canlı türleri ile de milyarlarca yıl öncesine dayanan bir soy aralığından bahsedilmektedir. Aynı anne ve babadan doğan iki kardeşin farklılıkları bile evrim teorisinin bizlere aktardığı kabullerin doğruluğunu ortaya koymaktadır.